De verborgen schatten van ’t Groot Clooster

In het groene gebied tussen het Zuider Buiten Spaarne, het Heemstede Kanaal en de Cruquiusweg (de N201) liggen de verborgen schatten van ’t Groot Clooster. Dit gebied is ongeveer 70 hectare groot en niet alle mensen in Heemstede kennen het goed. 

Als we het gebied van bovenaf bekijken, zien we deels ingepolderd land dat altijd deel bij het stroomgebied van het Spaarne hoorde, met een oude strandwal. Het verhaal gaat dat de watergeuzen en de koningsgezinden hier in de zestiende eeuw een echte slag vochten. Met zijn geschiedenis, groen, bijzondere sfeer en unieke ligging is ’t Groot Clooster een prachtig gebied. Een gebied met veel mogelijkheden dat Heemstede echt kan verrijken.

Het hart van het historische gebied ’t Groot Clooster is landgoed Hageveld. Dit landgoed heeft een rijke geschiedenis en een sterke band met de omliggende gebieden. In de vijftiende eeuw stond hier het klooster Porta Coeli, wat ‘hemelpoort’ betekent. Twee eeuwen later werd Porta Coeli vervangen door ’t Groot Clooster, de buitenplaats die het gebied zijn naam gaf. Alleen de witte villa ’t Clooster (1873) herinnert nog aan de oorspronkelijke naam van het landgoed.

In 1920 kocht bisschop Callier het landgoed voor 450.000 gulden om een seminarie te bouwen voor de opleiding van vierhonderd jonge geestelijken. Onder leiding van de bekende architect Jan Stuijt, die ook het raadhuis van Heemstede ontwierp,  werd hier tussen 1922-1930 een groot gebouw met meerdere vleugels en een mpoie kapel gebouwd. Het seminarie was zelfvoorzienend en had een boerderij, bakkerij, slagerij, wasserij, moestuinen en een eigen begraafplaats.

In mei 1942 namen de Duitsers het gebouw in beslag voor marinepersoneel. In 1944 schilderen ze Hageveld zelfs in camouflagekleuren om het te beschermen tegen bombardementen. Na de oorlog nam de katholieke gemeenschap het gebouw weer in gebruik. Maar door de afname van het aantal seminaristen in de jaren zestig werd het seminaire steeds leger. In 1989 werd het achterste deel van Hageveld een atheneum en leraren vervingen de priesters.

Tot op de dag van vandaag is Hageveld het historisch middelpunt van ’t Groot Clooster.  Atheneum College Hageveld is nog steeds een bloeiend school. Meer dan 1.400 leerlingen fietsen elke dag naar het landgoed om les te krijgen in het monumentale gebouw. In het voorste deel wonen sinds enkele jaren mensen uit Heemstede in 52 luxe appartementen, met parkeerkelder en een bijzondere vijver aan de voorkant. Het ontwerp van de vijver won in 2009 de Arie Kepplerprijs.

Bewoners, leerlingen en docenten hebben een eeuwenoud landgoed van 14 hectare met mooie loofbomen, waarvan sommige al meer dan honderd jaar oud zijn. Het bos is rijk aan vogels, zoals spechtensoorten, loofzangers en vinken. In de natuurlijk boomholten wonen vleermuizen en broeden de buizerds en de bosuilen. De paden en de beplanting van het park verwijzen nog steeds naar de Engelse tuinstijl die hier vroeger werd geïntroduceerd. Deze stijl heeft slingerende paden tussen open en gesloten delen,  met doorkijkjes naar de gebouwen en andere delen van het park.